Tekst o próbach prof. Ireneusza Kidy w dotarciu do pierwszego języka świata
Połamania języka!
W drugą niedzielę listopada obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Łamańców Językowych. Z tej okazji dr hab. Ireneusz Kida, prof. UŚ z Instytutu Językoznawstwa na Wydziale Humanistycznym UŚ nagrał trudne do wymówienia wyrażenia w 11 językach, którymi się posługuje.
Wbrew wielu wyobrażeniom znajomość języka angielskiego, który od lat pełni rolę globalnej lingua franca, nie jest na świecie tak powszechna, jak mogłoby się wydawać. Badacz z UŚ wylicza kraje i regiony świata, gdzie wcale nie jest łatwo porozumieć się w tym języku:
– W Hiszpanii czy Ameryce Południowej bardzo ciężko jest się komunikować po angielsku. Podobnie w Azji, za wyjątkiem krajów zdominowanych przez kulturę amerykańską, jak Filipiny czy Korea Południowa. W państwach takich jak Tajlandia czy Indonezja uczyłem się lokalnych języków – oczywiście również dlatego, że tym się zajmuję zawodowo.
Zainteresowania badawcze prof. Kidy koncentrują się w znacznym stopniu na historii języka. Sięga do tekstów źródłowych w najstarszych znanych i zachowanych językach świata (m.in. do Biblii hebrajskiej czy Koranu w języku arabskim). Naukowiec analizuje podobieństwa i różnice między nimi, aby dotrzeć do samych początków i spróbować ustalić, jaki był pierwszy język. Uważa, że wszystkie kolejne pochodzą od niego. Prowadzone przez niego badania mają charakter mocno interdyscyplinarny:
– Zajmuję się m.in. językoznawstwem historycznym, paleografią czy archeologią. Dochodzi do tego polityka, ekonomia, religia, historia, kultura i filozofia. Biorę pod uwagę również genetykę, chemię, a nawet astronomię.
Prof. Kida ocenia, że w różnym stopniu natężenia zajmował się dotąd łącznie ok. 50 językami. Jakie porady ma dla osób uczących się języków obcych?
– Po pierwsze: ucz się tego, czego potrzebujesz. – mówi językoznawca. – Na przykład w przypadku języka chińskiego nie trzeba zaczynać od skomplikowanego pisma. Lepiej zacząć od rzeczy praktycznych – od mowy, która jest bardzo prosta. Po drugie: wzmacniaj to, co już wiesz. Powtarzanie jest bardzo ważne w nauce języka.
Z okazji Międzynarodowego Dnia Łamańców Językowych, który w tym roku przypada w niedzielę 12 listopada, proponujemy więc, aby obejrzeć i spróbować powtarzać za prof. Kidą „łamańce” w jedenastu językach: angielskim, hiszpańskim, indonezyjskim, chińskim, tajskim, niemieckim, portugalskim, słowackim, francuskim, rumuńskim i polskim.